Leviathan

müdriklik kitab oxuyaraq deyil, insanları tanıyaraq əldə edilir.

Bütün bir ölkəni idarə edən şəxs özünü tanımalıdır; bu və ya digər insanı deyil, bütün insanlığı tanımalıdır:

müdriklik kitab oxuyaraq deyil, insanları tanıyaraq əldə edilir. Müdriklikləri haqqında sübut olaraq heç nə göstərə bilməyən insanlar, bir-birlərinin arxasınca xoş olmayan ifadələr işlədərək insanlar haqqında nə qədər çox şey bildiklərini göstərməkdən zövq alırlar.

Təbiətin özü insanları tez-tez həqiqətə tərəf itələyir, onlar təbiətdən kənarda nə isə axtardıqda isə onlara ilişirlər, büdrəyirlər.

Ən çox zəka fərqliliyi yaradan duyğular, əsas olaraq, az və ya çox qüdrət, mal mülk və möhtərəmlik arzusudur. Bütün bunlar, ilkini, yəni qüdrət arzusuna endirilə bilər. Çünki mal-mülk və möhtərəmlik yalnız dəyişik qüdrət növləridir.

hərəkətlə qorxunc bir şey düşüncəsi və xəyalı oyadır. Biz ayıq ikən qəzəb vücudun bəzi hissələrində isinməyə səbəb olduğu kimi yuxu halında ikən vücudun bəzi hissələrinin artıq dərəcədə isinməsi də qəzəbə yol açır və zehində bir düşmən xəyalı yaradır. Eynilə biz oyaq ikən təbii yaxınlıq arzuya səbəb olduğu və arzu da vücudun bəzi hissələrdə istiliyə yol açdığı kimi yuxu halında ikən həmin hissələrdə artıq istilik olması da zehində göstərilən bir yaxınlıq xəyalı yaradır. Xülasə, yuxularımız ayıq haldakı xəyallarımızın tərsidir; bir tərəfdən biz ayıq ikən başlayan hərəkət və digər tərəfdən yuxu görərkən başlayan hərəkət.

Görüntülər və ya xəyallar. Bir insanın yuxuları ilə ayıq haldakı düşüncələri arasında fərq qoymanın ən çətin olduğu hal, deməli, bu və ya digər səbəblə yatmış olduğumuzun fərqinə varmamağımızdır; qorxulu düşüncələrlə dolu, vicdanı narahat və yatağa getmədən, yaxud paltarlarını çıxarmadan kresloda mürgüləyən bir insanda bu vəziyyətin hasil olması asandır. Yatmaq üçün böyük zəhmət çəkən birinə kobud və şişirdilmiş bir yuxu xəyal göründüyündə o insan bunun yuxudan başqa bir şey olmadığını asanlıqla dərk etməz (Yuli Sezar tərəfindən xilas olunmuş və onun ən sevdiyi

almış təxəyyüllər, insan sanki oyaqmış kimi meydana gəlirlər; ancaq bu fərqlə ki, onları daha güclü bir təəssürat ilə üstələyə biləcək və geriyə itələyəcək yeni bir əşya olmadığından duyğu orqanları hissiyyatsız vəziyyətdə olduğu üçün, bir yuxu, bu dərketmə yoxluğunda ayıq ikən olan düşüncələrimizdən daha açıq-aydın olmalıdır. Bu səbəblə, idrak və yuxu arasında dəqiq bir fərq söyləməyin çətin, hətta bəzilərinə görə imkansız bir iş olduğu düşünülür. Zənnimcə, yuxularımda tez-tez və ya mütəmadi olaraq, ayıq ikən düşündüyüm şəxsləri, yerləri, şeyləri və ya işləri düşünmədiyimi və ya yuxu görərkən, digər zamanlarda olduğu kimi, sistemli düşüncələr ardıcıllığı izlədiyimi xatırlamadığımı nəzərdə tutsam və ayıq ikən, yuxuların mənasızlığını sıx müşahidə etdiyim, fəqət ayıq halda ikən ağlımdan keçən şeylərin mənasızlığını düşünmədiyim üçün yuxu görərkən özümü ayıq sandığım halda, ayıq ikən yuxu görmədiyimdən tam əminəm.

Yuxu görmənin səbəbi vücudun bəz

Çünki heç kim köhnə zarafatlara gülməz və ya keçmişdə qalmış bir fəlakət üçün

Çünki heç kim köhnə zarafatlara gülməz və ya keçmişdə qalmış bir fəlakət

Qadınlar və uşaqlarda, əsasən də xaricdən gələn yardımlara dayananlarda ən çox olur